خلاصه،فصل نهم روانشناسی تربیتی،منبع آزمون آموزگاری ۱۴۰۲
خلاصه فصل:
*انگیزش به نیروی ایجاد کننده نگه دارنده و هدایت کننده رفتار گفته میشود.
*انگیزه به صورت نیاز یا خواست ویژه ای که انگیزش را موجب می شود تعریف شده است.
*در رویکرد انگیزشی رفتاری انگیزش وابسته به تقویت و اجتناب از تنبیه تعریف شده است. در این رویکرد انگیزانه ها (مشوق ها) منبع انگیزشی دانش آموزان و دانشجویان به حساب می آیند.
*در رویکرد انگیزشی شناختی باور بر این است که اندیشه های فرد سرچشمه انگیزش او هستند و رفتارها توسط هدف ها نقشه ها انتظارات و نسبت دادن های فرد ایجاد و هدایت می شوند در این رویکرد انگیزش درونی بیشتر از انگیزش بیرونی اهمیت دارد.
*در رویکرد انسان گرایی بر توانایی دانش آموزان برای رشد شخصی آزادی انتخاب هدف های زندگی و ویژگی های مثبت تأکید میشود شاخص ترین نظریه انگیزش وابسته به رویکرد انسان گرایی نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو است.
در این نظریه، نیازهای انسان به دو دسته نیازهای کمبود (فیزیولوژیکی ،ایمنی عشق و تعلق و عزت نفس) و نیازهای رشد (شناختی و زیبایی شناختی) تقسیم شده است نیازهای کاستی یا کمبود زمانی برانگیخته میشوند که ارگانیسم در رابطه با یک نیاز مثل آب یا غذا کمبود دارد نیازهای رشد یا فرانیازها از میل انسان به رشد و بالندگی نیرو می گیرند. .
*طبق رویکرد اجتماعی فرهنگی ،انگیزش منبع انگیزشی مهم برای بعضی افراد بودن با دیگران و داشتن رابطه دوستانه با آنان است.
*در رویکرد انتظار ضرب در ،ارزش مقدار زمان و کوششی که افراد مایل اند صرف انجام تکلیف یا کاری بکنند یعنی میزان انگیزش آنان برابر است با حاصل ضرب سطح انتظار آنها در رابطه با اینکه تا چه حد آن کار را با موفقیت انجام خواهند داد و میزان ارزشی که برای انجام آن کار یا فایده و پاداشی که از انجام آن کار نصیبشان میشود قائل اند.
*بنا به نظریه برانگیختگی وقتی که سطح برانگیختگی بالاست کاهش دادن آن تقویت کننده است و زمانی که سطح برانگیختگی پایین است افزایش دادن آن تقویت کننده است.
*انگیزش پیشرفت یا نیاز به پیشرفت به میل و اشتیاق فرد برای کسب موفقیت و شرکت در فعالیتهایی که موفقیت در آنها به کوشش و توانایی فرد وابسته است گفته میشود. در مقابل انگیزه اجتناب از شکست به گرایش فرد برای گریز از شرمساری یا تحقیر وابسته به شکست اشاره میکند.
*بنا به نظریه نسبت دادن چگونگی ادراک و تفسیر فرد از علت های موفقیت و شکست خودش تعیین کننده های اصلی انگیزش او به حساب میآیند سه بعد یا سه جنبه نسبت دادن عبارت اند از مکان یا منبع کنترل وضعیت ثبات یا پایداری و کنترل پذیری.
*در نظریه منبع یا مکان کنترل این گونه فرض شده است که افراد از لحاظ اعتقاد به مکان کنترل به دو دسته تقسیم میشوند (۱) گروهی که موفقیت ها و شکست های خود را به شخص خود، و (۲) گروهی که موفقیت ها و شکست های خود را به عوامل محیطی بیرون از خود نسبت می دهند گروه اول دارای منبع درونی کنترل و گروه دوم دارای منبع بیرونی کنترل هستند.
*درماندگی آموخته شده به حالت یادگیرندگانی اشاره میکند که کوشش را با پیشرفت مرتبط نمیدانند و باور دارند که هر کاری بکنند موفقیت به دست نمی آورند.
*بهترین راه ایجاد انگیزش در یادگیرندگان نسبت به یادگیری بهبود شرایط یادگیری و افزایش سطح کیفیت روش های آموزشی است.
چند پرسش و تمرین به منظور خودآزمایی و یادگیری بهتر مطالب فصل:
1. وجود انگیزه پیشرفت و انگیزه اجتناب از شکست به یک نسبت افراد را به اصرار در کسب موفقیت وا می دارند.
الف – صحيح
ب – غلط
2. کدام مفهوم نظریۀ مازلو نیاز انسان برای یک محیط پایدار و قابل پیش بینی را نشان میدهد؟
الف ـ نیازهای فیزیولوژیکی
ب – نیازهای ایمنی
پ – نیازهای زیستی
ت – عزت نفس
3. کدام بعد نسبت دادن به انتظارات یادگیرنده برای عمل کردن در آینده بیشتر وابسته است؟
الف – منبع کنترل
ب – وضعیت پایداری
پ – کنترل پذیری
4.وقتی که یادگیرنده ای شکست میخورد کدام الگوی نسبت دادن میتواند او را به کوشش بیشتر برای آینده برانگیزاند؟
الف – درونی ،پایدار و غیر قابل کنترل
ب – درونی، ناپایدار و قابل کنترل
پ – بیرونی پایدار و غیر قابل کنترل
ت – بیرونی، ناپایدار و غیر قابل کنترل
5. دانش آموزی علت شکست خود را در امتحان یک درس به سخت بودن امتحان نسبت داده است. کدام بعدهای نسبت دادن درباره مشکل این دانش آموز درست است؟
الف – بیرونی ناپایدار قابل کنترل
ب – بیرونی پایدار قابل کنترل
پ – بیرونی، ناپایدار، غیر قابل کنترل
ت – هیچکدام
6. رویکردهای انگیزشی زیر را به اختصار توضیح دهید رفتاری، شناختی، انسان گرایی اجتماعی- فرهنگی انتظار ضرب در ارزش.
7.نظریه انگیزش پیشرفت را توضیح دهید و چگونگی برخورد دانش آموزان دارای انگیزه پیشرفت بالا و انگیزه اجتناب از شکست بالا را با هم مقایسه کنید.
8. نظریه انگیزشی نسبت دادن را به اختصار توضیح دهید.
9. درماندگی آموخته شده را تعریف کنید علت به وجود آمدن آن را توضیح دهید و راه های مقابله با آن را بیان کنید.
10. راه های مختلف ایجاد علاقه و انگیزش نسبت به مطالب درسی و فعالیتهای آموزشگاهی را توضیح دهید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.