مفهوم تعریف و ارتباط، فصل سوم فنون تدریس از سری منابع آزمون آموزگاری ۱۴۰۲
مفهوم و تعریف ارتباط
واژه ارتباط معادل لغت communication در انگلیسی است که خود از ریشه لاتینی communist یعنی اشتراک گرفته شده است. در فرهنگ لغات وبستر برای واژه communication معادل هایی نظیر رساندن، بخشیدن، انتقال دادن، آگاه ساختن مکالمه و مراوده داشتن ذکر شده است. اما در لغت نامه های فارسی کلمه ارتباط گاهی به صورت مصدر متعدی به معنای پیوند دادن ربط دادن بستن و گاهی به صورت اسم مصدر به معنای بستگی پیوند پیوستگی و رابطه و در مواردی نیز در معنای گسترده تری مانند مبادله گزارش اطلاعیه، نقل و انتقال، مراوده ،اخبار، مشارکت و حتی خطوط و وسایل ارتباطی به کار رفته است. در علوم ارتباطات از مفهوم ارتباط معنای گوناگونی نظیر انتقال و انتشار آگاهی ها، اندیشه ها، ایجاد پیوستگی اجتماعی اشتراک فکر و تفاهم استنباط می شود معتمد نژاد این واژه در زبان انگلیسی از قدیم به معنای انتقال افکار، اطلاعات و رفتارها از شخصی به شخص دیگر به کار رفته است. اما هر یک از صاحب نظران با توجه به دیدگاه ها و دریافت های خاص خود، تعریف مشخصی از آن ارائه دادهاند بعضی آن را فن انتقال اطلاعات و افکار و رفتارهای انسانی از یک شخص به شخصی دیگر تعریف کرده اند اگیو گروهی کلمه ارتباط را معرفت تمام جریان هایی دانسته اند که به وسیله آن یک اندیشه می تواند اندیشه دیگری را تحت تأثیر قرار دهد به طور مثال، ارسطو ارتباط را جست و جو برای دست یافتن به کلیه وسایل و امکانات به منظور ترغیب و اقناع دیگران تعریف میکند به نقل از محسنیان راد نیو کامب معتقد است هرگاه شخصی تأثیری را که دیگری در مورد او اراده کرده است بپذیرد، دومی با اولی ارتباط برقرار کرده است. از مفاهیم و تعاریف ارائه شده این گونه استنباط میشود که فقط انتقال یک پیام نمیتواند گویای مفهوم ارتباط باشد. در جریان انتقال باید نوعی اشتراک دانش و اندیشه بین فرستنده و گیرنده پیام وجود داشته باشد تا این دو بتوانند یکدیگر را تحت تأثیر قرار دهند و تغییرات لازم را به وجود آورند. بنابراین ارتباط عبارت است از فرایند انتقال پیام از فرستنده به گیرنده و بالعکس با استفاده از علایم و نمادهای مشترک به منظور تأثیر، کنترل و هدایت.
این تعریف تنها به انتقال پیام و تأثیر و تأثر آن به عنوان یک عمل ثابت توجه ندارد بلکه:
۱. ارتباط را یک جریان میداند یعنی مجموعه ای از اعمال تداوم دار که نتیجه خاصی را در پی داشته باشد یا موقعیت جدیدی را به وجود آورد. به عبارت دیگر، ارتباط عبارت است از وقایع و روابط پویا جاری، مستمر و پیوسته در حال تغییر نه رویدادی ثابت.
۲ در ارتباط تبادل افکار و اندیشه ها احساسات و عقاید بدون استفاده از علایم امکان پذیر نیست؛ اما انتقال مطلوب و مؤثر زمانی صورت میگیرد که فرستنده و گیرنده پیام برای انتقال پیام خود از علایم و نمادهای مناسب و آشنا استفاده کنند. در واقع اشتراک در نمادها مفاهیم و معانی اساس تأثیر و تأثر در ارتباط است. اگر فرستنده و گیرنده پیام هر یک تصور جداگانه ای از علایم و نمادهای مورد استفاده و در نهایت از مفاهیم منتقل شده داشته باشند بدون شک نتیجه کار، هیچ یک از طرفین را راضی نخواهد کرد و شکست در ارتباط مسلماست.
3.این تعریف به هدف ارتباط فراتر از تأثیر و تأثره توجه دارد، زیرا آن را عامل کنترل و هدایت نیز میداند یعنی برای تعیین هدف تنها به تحلیل و درک پیام توجه نکرده بلکه مقصود و هدف نهایی فرستنده و گیرنده پیام را نیز مورد توجه قرارداده است.
معنی چیست و چگونه ایجاد میشود؟
معنی در لغت یعنی مقصود مفهوم و مضمون کلام . معنی ریشه در درون فرد دارد و حاصل تجارب فرهنگی و زیست محیطی فرد در گذشته است. در فرایند ارتباط منبع پیام برای ایجاد معنی مشترک در ذهن گیرنده از علایم و رمزهای مختلف استفاده میکند.بعضی بر این باورند که معنی در درون کلمات یا علایم وجود دارد و با استفاده از علایم و انتقال پیام معنی به گیرنده منتقل میشود. چنین اندیشه ای نباید صحیح باشد زیرا علایم و رمزها فاقد معنی.اند معنی در علایم یا در درون یک پیام نیست، معنی به گیرنده منتقل نمیشود بلکه با انتقال پیام و دریافت آن به وسیله گیرنده، در ذهن گیرنده پیام تجلی پیدا می کند معنی در درون انسان است نه در پیام معنی در حافظه انسان است. اگر به علت حادثه ای حافظه انسان آسیب ببیند خالی از هرگونه معنی خواهد شد. اگر آنچه را که فرد بالغ آموخته است از او بگیریم هر چند بلوغ طبیعی خود را از دست نمیدهد اما از لحاظ روان شناسی به دوره شیرخوارگی برگشت خواهد کرد معنی به وسیله انسان آموخته میشود پیام مجموعه ای از رمزها و علایم است که موجب تجلی معنی در ذهن گیرنده میشود معنی منتقل نمیشود بلکه پیام است که منتقل میشود. معنی صحیح یا خدادادی برای کلمات و علایم وجود ندارد. زبان و کلمات در افراد و فرهنگ های مختلف معانی مختلف دارند. افراد هرگز نمیتوانند معانی مشترک داشته باشند مگر اینکه دارای فرهنگ و تجربه های مشترک باشند.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.