روش آزمایشی، فصل دهم فنون تدریس از سری منابع آزمون آموزگاری ۱۴۰۲
روش آزمایشگاهی
اساس این روش بر اصول یادگیری اکتشافی استوار است به این معنی که چیزی به طور مستقیم آموزش داده نمیشود بلکه شرایطی فراهم میگردد تا دانش آموزان خود از طریق آزمایش به پژوهش بپردازند و جواب مسئله را کشف کنند. به عبارت دیگر روش آزمایشی فعالیتی است که در جریان آن دانش آموزان عملاً با به کار بردن وسایل و تجهیزات و موادی خاص درباره مفهوم مورد نظر تجربه کسب می کنند. آزمایش معمولاً در آزمایشگاه انجام میشود اما نداشتن آزمایشگاه مجهز یا وسایل مناسب در مدرسه نباید دلیلی بر عدم اجرای این روش باشد. در بسیاری از موارد برای انجام آزمایش وسایل چندان پیچیده ای مورد نیاز نیست و حتی این گونه وسایل را می توان با کمک دانش آموزان فراهم کرد. این روش برای موضوعات علوم تجربی بسیار مناسب است، ولی امروزه در روان شناسی و سایر علوم انسانی نیز از آن استفاده می شود. روش آزمایشی ممکن است به منظورهای مختلفی به کار رود؛ مثل آشنا کردن دانش آموزان با جنبه های عملی یک مفهوم و یا فراهم آوردن محیطی مناسب برای حل یک مسئله در هر صورت معلم باید جهت کلی فعالیت را مشخص کرده اطلاعات و راهنمایی های لازم را در اختیار دانش آموزان قرار دهد. روش آزمایشی می تواند به عنوان یک عامل برانگیزاننده کیفیت یادگیری را افزایش دهد. این روش برای ارضای حس کنجکاوی و تقویت نیروی اکتشاف و اختراع و پرورش تفکر انتقادی دانش آموزان بسیار مفید است و میتواند در آنها اعتماد به نفس و رضایت خاطر ایجاد کند. به علاوه فعالیت های آموزشی را برای یادگیرندگان جالب و شیرین می نماید و در نتیجه کمتر آنان را خسته و بی حوصله می کند گاهی معلم یا دانش آموزان در حین آزمایش به پاره ای از نکات که رعایت آنها ضمن آزمایش ضروری است توجه نمیکنند و یا در بعضی موارد که معلم به آزمایش می پردازد جواب لازم را از آزمایش دریافت نمیکند و این امر موجب نگرانی معلم یا خنده دانش آموزان میشود به همین دلیل توصیه میشود که پیش از آزمایش و در ضمن آن نکات زیر رعایت شود.
1. وسایل و ابزار آزمایش قبل از تدریس فراهم و سازمان دهی شود
2.قبل از آزمایش برای اطمینان و گرفتن نتیجه مطلوب آزمایش به صورت تمرینی انجام شود
3.هنگام آزمایش وسایل مورد نیاز روی جعبه آزمایش قرار داده شود
4.برای جلوگیری از انحراف توجه دانش آموزان وسایل اضافی در داخل جعبه آزمایش گذاشته شود
5.قبل از آزمایش به وسیله پرسش توجه دانش آموزان به جریان آزمایش جلب شود
6. آزمایش به گونه ای انجام شود که همه دانش آموزان به راحتی بتوانند آن را ببینند
7.در ضمن آزمایش از سایر روش ها مثلاً روش سخنرانی نیز استفاده شود. قبل از شروع آزمایش معلم باید برای هر چه بهتر کردن روش آزمایش نکات زیر را رعایت کند
محاسن و محدودیت های روش آزمایشگاهی
الف) محاسن
1.چون یادگیری از طریق تجارب مستقیم حاصل شده است، با ثبات تر و مؤثرتر خواهد بود
2. دانش آموزان علاوه بر دست یافتن به هدف های آموزشی روش آزمایش کردن را نیز یاد می گیرند
3.در دانش آموزان انگیزه مطالعه و تحقیق را تقویت می کند
4.حس کنجکاوی دانش آموزان را ارضا می کند و به آنها اعتماد به نفس می دهد
5.نیروی اکتشاف، اختراع و تفکر علمی را در دانش آموزان تقویت می کند
6. این روش، فعالیت های آموزشی را برای دانش آموزان جالب و شیرین می کند و در نتیجه آنان را کمتر خسته و بی حوصله می کند.
ب)محدوديت ها
1. احتیاج به وسایل و امکانات فراوان دارد، لذا در مقایسه با سایر روش های تدریس از نظر اقتصادی گران تمام میشود
2.به معلمان آگاه و مجرب که خود با روش آزمایشی آشنایی داشته باشند.نیاز دارد
3.نسبت به سایر روش ها ممکن است اطلاعات و معلومات کمتری در اختیار دانش آموزان قرار دهد و دامنه لغات و مفاهیم آنان را تقویت نکند
4. در صورت عدم کنترل ممکن است به صورت غلط اجرا شود و این روش غلط در رفتار دانش آموزان تثبیت گردد.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.