عوامل موثر بر تدریس از دیدگاه لاندگرن
تحلیل علمی عوامل مؤثر بر تدریس از دیدگاه لاندگرن؛ رویکردی نوین به آموزش اثربخش
فرآیند تدریس همواره تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل روان‌شناختی، اجتماعی، فرهنگی و ساختاری قرار دارد. در این میان، دیدگاه نظریه‌پردازانی همچون “لاندگرن” نقش کلیدی در تبیین ابعاد گوناگون تدریس ایفا می‌کند. لاندگرن با نگاهی ساختاری – تفسیری به آموزش، تدریس را فرآیندی پیچیده و چندلایه می‌داند که در آن تعامل میان معلم، دانش‌آموز، محتوا، و محیط نقش تعیین‌کننده دارد. در این مقاله به تحلیل جامع و دقیق عوامل مؤثر بر تدریس از دیدگاه لاندگرن پرداخته و کاربردهای آن در نظام آموزشی ایران بررسی خواهد شد.
معرفی دیدگاه لاندگرن
توماس لاندگرن (Thomas Lundgren)، یکی از نظریه‌پردازان حوزه تعلیم و تربیت، آموزش را نظامی اجتماعی و تفسیری می‌داند. از دیدگاه او، تدریس تنها انتقال اطلاعات نیست، بلکه کنشی اجتماعی است که تحت تأثیر باورهای فرهنگی، روابط اجتماعی و ساختارهای نهادی شکل می‌گیرد. او بر نقش معلم به عنوان واسطه‌ای میان جامعه و مدرسه تأکید دارد و باور دارد که عملکرد معلم تحت تأثیر نیروهای درونی و بیرونی شکل می‌گیرد.
عوامل مؤثر بر تدریس از دیدگاه لاندگرن
۱. ساختار نهادی نظام آموزشی:
لاندگرن بر این باور است که ساختارهای نهادی از جمله برنامه درسی ملی، چارچوب‌های ارزیابی و قوانین آموزشی تأثیر مستقیم بر عملکرد معلمان دارند.
۲. باورها و نگرش‌های معلمان:
عوامل ذهنی نظیر باورهای معلمان درباره یادگیری، نگرش آن‌ها به نقش خود در کلاس، و سبک رهبری آموزشی، بخش مهمی از مدل لاندگرن است.
۳. تعامل اجتماعی در کلاس درس:
از نظر لاندگرن، تدریس یک فعالیت اجتماعی است و کیفیت تعاملات میان معلم و دانش‌آموزان می‌تواند تعیین‌کننده میزان اثربخشی تدریس باشد.
۴. زمینه فرهنگی و اجتماعی:
عوامل فرهنگی مانند انتظارات والدین، ارزش‌های حاکم بر جامعه، و ساختار اجتماعی، بر رویکرد معلم به تدریس تأثیرگذار است.
۵. محیط فیزیکی و منابع آموزشی:
فضای فیزیکی مدرسه، امکانات، تکنولوژی و دسترسی به منابع آموزشی نقش مکمل در ارتقاء کیفیت تدریس دارند.
برای شرکت در دوره مهارتی آموزش مفاهیم اینترنت و فضای دیجیتال پاییز 1403 بر روی لینک کلیک بفرمایید
کاربردهای دیدگاه لاندگرن در نظام آموزشی ایران
با استفاده از دیدگاه لاندگرن می‌توان:
- ساختار برنامه درسی را به‌گونه‌ای بازطراحی کرد که به تعامل اجتماعی و یادگیری مشارکتی توجه بیشتری شود.
- در آموزش معلمان، به توسعه مهارت‌های ارتباطی، خودآگاهی و تحلیل اجتماعی آن‌ها پرداخت.
- در سیاست‌گذاری آموزشی، زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی بومی‌سازی شده را وارد فرآیند تصمیم‌گیری کرد.
نتیجه‌گیری
دیدگاه لاندگرن با تأکید بر چندلایگی تدریس، نگاه سطحی به آموزش را به چالش می‌کشد. تحلیل عوامل مؤثر بر تدریس در چارچوب این دیدگاه، نه‌تنها به بهبود کیفیت آموزشی منجر می‌شود، بلکه نقش معلم را به عنوان کنشگر فعال در ساخت جامعه بازتعریف می‌کند.
استخدام پلاس با بهره‌گیری از مشاوران آموزشی، خدماتی نظیر تحلیل فرصت‌های شغلی برای معلمان، برگزاری کارگاه‌های ارتقاء مهارت تدریس، و مشاوره تخصصی در طراحی مسیر شغلی مطابق با مدل‌های نظری همچون لاندگرن ارائه می‌دهد.
سوالات متداول
- دیدگاه لاندگرن درباره تدریس چیست؟
- او تدریس را یک کنش اجتماعی می‌داند که تحت تأثیر عوامل ساختاری، فرهنگی و بین‌فردی قرار دارد.
- چه عواملی در مدل لاندگرن بر تدریس مؤثرند؟
- ساختار نهادی، باورهای معلم، تعاملات اجتماعی، زمینه فرهنگی و منابع آموزشی.
- کاربرد این دیدگاه در آموزش ایران چیست؟
- اصلاح برنامه درسی، توانمندسازی معلمان و سیاست‌گذاری فرهنگی محور.
- چگونه می‌توان تدریس را در چارچوب دیدگاه لاندگرن بهبود داد؟
- با توجه به مؤلفه‌های تعامل‌محور، فرهنگ‌پذیر و ساختارمند در برنامه‌های آموزشی.
