چکیده،فصل نهم فنون تدریس از سری منابع آزمون آموزگاری ۱۴۰۲
چکیده فصل
آموزش مبتنی بر تعامل بیشتر بر توسعه انتخاب آزاد معیارها برای رسیدن به حقایق علمی اجتماعی بر اساس فعالیت های مردم سالارانه تأکید دارد. عامل موفقیت چنین روش هایی حس اعتماد دو جانبه بین معلم و دانش آموزان است. معلم سازمان دهی محیط آموزشی را بر عهده دارد اما دیدگاه ها و عقاید خود را به دانش آموزان تحمیل نمیکند. او با ایجاد انواع روابط فردی و جمعی و نگرش مثبت نسبت به فعالیت های خلاق جریان آموزش را هدایت میکند فضای آموزشی در چنین موقعیتی سرشار از چالش و در عین حال حس اعتماد و احترام متقابل است. در چهارچوب چنین رویکردی روش های متعددی قابل اجراست که ساده ترین و مهم ترین آنها عبارت اند از: روش پرسش و پاسخ روش ایفای نقش، روش بحث گروهی، روش یادگیری مشارکتی و روش بدیعه پردازی در روش پرسش و پاسخ معلم دانش آموزان را با سؤال های متوالی به تفکر درباره مفهومی جدید تشویق میکند. عده ای این روش را روش سقراطی نیز گفته اند و گروهی نیز آن را به راجرز نسبت میدهند. این روش بر سه اصل وجود سؤال اولیه که کنجکاوی را برانگیزه طرح سؤال های متوالی به منظور استمرار توجه و تفکر، و هدایت تلاش ذهنی استوار است. این روش در کلاس های پر جمعیت کاربرد ندارد. روش ایفای نقش به عنوان یک روش تدریس ریشه در ابعاد فردی و اجتماعی تعلیم و تربیت دارد. در بعد فردی به دانش آموزان کمک می شود تا معنی فرد را در درون دنیای اجتماعی شدن جستجو کنند و تعارض فردی خود را به کمک گروه های اجتماعی حل نمایند. در بعد اجتماعی تلاش می شود که دانش آموزان موقعیت های اجتماعی و مسائل خاص بین فردی را تحلیل کنند، و روابط مردم سالارانه را بر موقعیت های خود حاکم سازند. برای دستیابی به چنین اهدافی توجه به نکات زیر حایز اهمیت است.
1.تعيين موضوع و طرح مسئله
2.انتخاب ایفاگران نقش و تعیین نقش های آنها
3.فراهم کردن امکانات و پردازش صحنه
3.آماده کردن دانش آموزان برای مشاهده نمایش و تحلیل آن
4. اجرای نمایش
5.بحث و ارزیابی نمایش اجرا شده
6.اجرای مجدد نمایش
7.بحث و ارزیابی مجدد
8.تقسيم تجارب و تعمیم آنها
روش بحث گروهی یکی از روش های مؤثر آموزشی است که محور آن مباحثه و مناظره است. این روش برای کلاس هایی قابل اجر است که جمعیتی بین ۶ تا۲۰ نفر داشته باشند. در این روش مطالب علمی مستقیماً به وسیله معلم در اختیار دانش آموزان قرار نمی گیرد بلکه معلم منابعی را معرفی می کند تا دانش آموزان خود به مطالعه و جمع آوری اطلاعات بپردازند. در این روش علاقه و تسلط دانش آموز بر محتوا بسیار مهم است. در این روش علاوه بر کسب اطلاعات علمی و پرورش تفکر دانش آموز، توانایی اظهار نظر در جمع نیز در او ایجاد می شود و انتقاد پذیر و منتقد بار می آید. علاوه بر این توانایی مدیریت قدرت بیان قدرت استدلال و تجزیه و تحلیل و قدرت تصمیم گیری اش تقویت میشود. روش بحث گروهی همانند سایر روش ها دارای مراحل آمادگی طراحی و اجراست. در مرحله آمادگی و طراحی عواملی همچون انتخاب موضوع فراهم کردن زمینه های مشترک نحوه آرایش شبکه های ارتباطی، ارتباط افراد و تعیین نقش ها باید مورد توجه قرار گیرد. در مرحله اجراء معلم باید به نکاتی چون وظایف خود، نحوه شرکت دانش آموزان در بحث کنترل و هدایت بحث و عدم انحراف بحث توجه داشته باشد. روش بحث گروهی اگر به دقت طراحی و اجرا نشود، موجب بدآموزی خواهد شد.
خود را بیازمایید
1. اصول استفاده از روش پرسش و پاسخ را در چند جمله بیان کنید.
2.روش ایفای نقش را حداقل در نیم صفحه توضیح دهید و محاسن و محدودیت های آن را بنویسید.
3. روش پرسش و پاسخ را با روش ایفای نقش مقایسه کنید، و وجوه تشابه و تمایز آثار فردی و اجتماعی روش ایفای نقش را در نیم صفحه بنویسید.
4.آثار فردی و اجتماعی روش ایفای نقش را در نیم صفحه بنویسید.
5.نقش معلم را در فرایند اجرای ایفای نقش در چند سطر توضیح دهید.
6. محاسن و محدودیت های روش ایفای نقش را به اختصار توضیح دهید.
7.روش بحث گروهی را تعریف کنید و اهداف آن را با ذکر مثال بنویسید.
8.روش بحث گروهی را با روش ایفای نقش و روش پرسش و پاسخ مقایسه کنید؟ سپس جدولی تنظیم نمایید و وجوه اشتراک و افتراق آنها را در آن جدول بنویسید.
9.روش مشارکتی را با توجه به مطالب مطرح شده در کتاب توضیح دهید.
10. اهداف روش مشارکتی را تجزیه و تحلیل کنید و تأثیر آن را در فرایند زندگی دانش آموزان به اختصار بنویسید.
11. رویکردهای مختلف روش مشارکتی را با هم مقایسه کنید و وجوه تشابه آنها را. در چند سطر بنویسید.
12. مراحل اجرای روش مشارکتی را به ترتیب نام برده و آثار تربیتی هر مرحله را به اختصار توضیح دهید.
13. یکی از مباحث علوم اجتماعی دوره راهنمایی را انتخاب کنید و با روش مشارکتی تدریس نمایید.
14. روش بدیعه پردازی را تعریف کنید و انواع شیوه های آن را نام ببرید.
15. مراحل روش بدیعه پردازی را در شیوه های مختلف به ترتیب توضیح دهید.
16. مزایا و محدودیت های روش بدیعه پردازی را به اختصار توضیح دهید
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.