روش آموزش قواعد یا اصول، فصل سیزدهم روانشناسی تربیتی ، منبع آزمون آموزگاری ۱۴۰۲
روش آموزش قواعد یا اصول:
روش آموزش قاعده یا اصل از ۶ مرحله تشکیل مییابد مراحل ۱ و ۲ تعیین هدف های آموزشی تحلیل اصل، و تعیین رفتارهای ورودی را شامل میشوند مرحله ۳ ارائه تعریف و مثال های مختلف اصل را در بر می گیرد مراحل ۴ و ۵ به شیوه های آموزشی و تقویت اختصاص دارند. و بالاخره مرحله ۶ سنجش عملکرد یا ارزشیابی را در بر میگیرد ما این مراحل آموزشی را از دی چکو و کرافورد اقتباس کرده ایم ایشان برای توضیح این مراحل از اصل با قاعده زیر استفاده کرده اند. در زبان انگلیسی صورت جمع اکثر اسم ها با اضافه کردن حرف و به آخر اسم های مفرد درست میشود.
1. بیان هدفهای آموزشی:
در اینجا نیز مانند مورد مفاهیم معلم باید هدف درس خود را به دقت توصیف کند. هدف آموزشی اصل بالا را به نحو زیر میتوان بیان کرد وقتی که معلم اسم های مفرد زبان انگلیسی را به دانش آموز میدهد او باید بتواند با اضافه کردن حرف و به آخر ،آنها صورت جمع همه آن اسم ها را درست کند.
2. تعیین پیش نیازهای یادگیری اصل و کمک به یادگیرندگان در یادآوری آنها:
همان گونه که قبلاً گفتیم هر اصل از ترکیب چند مفهوم به وجود میآید از این رو، پیش از آموزش اصول باید مفهوم های تشکیل دهندۀ آنها را مشخص کنیم و مطمئن شویم که یادگیرندگان این مفاهیم را به خوبی میدانند یعنی باید به تعیین رفتارهای ورودی لازم و سنجش این رفتارها(سنجش آغازین )اقدام نماییم برای یادگیری اصل مورد نظر دانستن مفاهیم زیر از سوی دانش آموزان ضروری است .
صورت جمع اکثر اسم ها درست شدن با اضافه کردن حرف ی مفرد گانیه درباره اهمیت یادگیری مفاهیم تشکیل دهندۀ اصول پیش از یادگیری اصول گفته است، برای اینکه کودک قاعده یا اصل اشیاء گرد میغلتند را یاد بگیرد باید ابتدا مفاهیم اشیاء گرد و غلتیدن را بداند. اگر قبلاً مفهوم گرد را نیاموخته ،باشد ممکن است یک قاعده خیلی محدود، مانند توپ می غلتد را یاد بگیرد، اما نخواهد دانست که یک سکه یا یک بشقاب نیز می غلتد علاوه بر دانستن مفاهیم تشکیل دهندۀ اصل گاه اتفاق می افتد که برای یادگیری یک اصل چندین اصل دیگر نیز باید قبلاً آموخته شده باشند گانیه گفته است که چندین اصل بر روی هم تشکیل یک سلسله مراتب میدهند که در آن یادگیری دو یا چند اصل ممکن است برای یادگیری اصل سطح بالاتر جنبه پیش نیاز داشته باشد ،بنابراین معلم بایدپیش از آموزش یک اصل از طریق تحلیل آن اصل (تحليل)تکلیف به تعیین کلیه مفاهیم و اصول پیش نیاز آن اقدام کند و اطمینان حاصل نماید که دانش آموزان قبل از شروع به یادگیری اصل مورد نظر آن پیش نیازها را به خوبی یاد بگیرند.
پس از آنکه معلم اطلاعات پیش نیاز یادگیری جدید را تعیین کرد، باید مطمئن شود که یادگیرندگان این اطلاعات را میدانند چنانچه در نتیجه سنجش آغازین معلوم شد که همه یا بعضی از آنان پیش نیازهای لازم را در اختیار ندارند باید به آموزش آنها اقدام کند. گاهی اتفاق می افتد که یادگیرندگان دانش مورد نظر را قبلاً یاد گرفته اما هنگام یادگیری اصل آن را فراموش کرده اند. در این صورت باید آنان را یاری داد تا مفاهیم پیش نیاز و سایر اطلاعات فراموش شده را به یاد آورند. در اصل مورد نظر ما به نحو زیر میتوان دانش آموزان را کمک کرد شما میدانید اسم به چه کلمه ای گفته میشود من فهرستی از پنج کلمه بر روی تابلو مینویسم نشان دادن : پسر دختر دویدن چاق به کلمه هایی که اسم هستند اشاره کنید دانش آموزان به احتمال زیاد جواب درست میدهند و معلم آنها را تقویت میکند شما همچنین میدانید مفرد اسم چه چیزی است. ما میتوانیم دربارهٔ یک کتاب یا یک کشور صحبت کنیم همچنین میدانید که جمع اسم چگونه کلمه ای است. آن به بیش از یک شخص یک شیء یا یک مکان اشاره می.کند ما میتوانیم درباره دو کتاب یا تمام کشورهای دنیا صحبت کنیم من فهرستی از کلمات بر روی تابلو مینویسم پدر، گربه ها کشورها معلم زنان به اسمهای جمع در این فهرست کلمات اشاره کنید باز هم دانش آموزان به احتمال زیاد جواب درست میدهند و معلم آنها را تقویت میکند شما حرف s را هم میشناسید. من چندین حرف روی تابلو مینویسم چند حرف انگلیسی حرف s را نشان بدهید. معلم باز هم پاسخهای درست دانش آموزان را تقویت میکند برای بقیۀ مفاهیم نیز همین روش ادامه می یابد.
3.ارائه تعریف و مثالهای مختلف اصل:
در این مرحله از آموزش ،اصل معلم به دادن تعریف و مثالهای اصل اقدام میکند. به این منظور میتواند از توضیحات شفاهی و کتبی ،تصاویر و غیره استفاده نماید در مورد اصل صورت جمع اکثر اسمها با اضافه کردن حرفی به آخر اسمهای مفرد درست میشود معلم می تواند ابتدا قدری توضیحات در رابطه با این اصل در اختیار دانش آموزان قرار دهد بعد مثالهایی از مفرد و جمع اسمها بیاورد، و سرانجام قانون یا اصل را به آنان بگوید به دنبال ،اینها میتواند تعدادی مثال از چگونگی تبدیل مفرد اسم به جمع اسم بعد از اضافه کردن حرف و به آخر آنها در اختیاردانش آموزان قرار دهد.
۴. کمک به یادگیرندگان برای قرار دادن مفاهیم به ترتیب درست در دنبال هم:
در این مرحله باید به یادگیرندگان کمک شود تا مفاهیم را به ترتیب درست مورد استفاده قرار دهند. در انجام این کار یادگیرندگان به راهنمایی دقیق نیازمندند تنها گفتن اینکه مفاهیم را به طور درست در دنبال هم قرار دهید کافی نیست. برای مثال در آموزش اصل مورد نظر معلم با این سؤال دانش آموزان را هدایت میکند حالا از شما میخواهم به من بگویید چگونه اسمهای مفرد را به صورت جمع در می آوریم؟ دانش آموزان جواب میدهند با اضافه کردن حرف s به آخر اسمهای مفرد معلم با خوشرویی جواب میدهد درست است!
۵. دادن فرصت به یادگیرندگان برای تمرین اصل آموخته شده و تقویت آنان:
یادگیری کامل اصول نیاز به تمرین دارد به منظور تمرین اصل بالا معلم میتواند از دانش آموزان بخواهد تا در کتاب خود جمعهای اسمها را پیدا کنند و در نوشته های خود جمعهای اسمها را به طریقی که در مراحل بالا یاد گرفته اند مورد استفاده قرار دهند معلم باید آنها را در انجام این تمرینها هدایت کند و پاسخهای درستشان را تقویت نماید تقویت تمرینهای اصل آموخته شده به ویژه موقعی ضروری است که یادگیری یک اصل با یادداری اصول دیگر تداخل میکند. انتویستل و هاجینز در پژوهش خود نشان دادند که یادگیری تعدادی اصل مربوط به مدارهای الکتریکی با یکدیگر تداخل کردند و منجر به فراموشی آن اصول شدند.
در اینجا معلم باید با فراهم آوردن موقعیتهای مختلف یادگیری دانش آموزان را از اصلی که قرار بوده بیاموزند ارزشیابی کند برای ارزشیابی یادگیری دانش آموزان در رابطه با اصل صورت جمع اکثر اسم ها با اضافه کردن حرفی به آخر اسمهای مفرد درست میشود کافی نیست معلم فهرستی از مثالهای درست و غلط به دانش آموزان بدهد و از آنها بخواهد تا مثالهای درست را انتخاب کنند زیرا در هدف آموزشی مربوط به این اصل گفته شده است وقتی که معلم اسمهای مفرد زبان انگلیسی را به دانش آموز میدهد او باید بتواند با اضافه کردن و به آخر آنها، صورت جمع آن اسمها را درست کند. پس در ارزشیابی از این هدف معلم باید به دانش آموز بگوید نشان بده چگونه این اسمهای مفرد را تعدادی اسم مفرد به دانش آموز داده میشود به صورت جمع در میآوری به سخن دیگر، معلم باید دانش آموزان را با موقعیتهای گوناگون روبه رو سازد و از آنها بخواهد تا اصل آموخته شده را در این موقعیتها به کار بندند. اگر آنها در انجام این کار موفق بودند، معلم مطمئن میشود که یادگیرندگان به هدف آموزشی رسیده اند و کار معلم و دانش آموزان موفقیت آمیزبوده است.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.