نکات،فصل هشتم روانشناسی تربیتی،منبع آزمون آموزگاری ۱۴۰۲
بنا به توضیحات مهم ترین نوع آموزش مبتنی بر نظریه های سازنده گرایی روش یادگیرنده محوری است. در دنباله مطالب نکات دیگری را که استفاده از آنها در کمک به دانش آموزان و دانشجویان مفید تشخیص داده شده اند نیز توضیح میدهیم.
1. از فعالیت های اصیل یادگیری استفاده کنید.
فعالیت های اصیل یا تکلیف های اصیل آن موقعیت های یادگیری هستند که به موقعیت های زندگی واقعی خارج از آموزشگاه شبیه اند یا در برگیرنده آنها هستند یعنی عینی و واقعی اند نه انتزاعی و نمادی پیروان رویکرد سازنده گرایی معتقدند که یادگیری واقعی تنها در صورت استفاده از موقعیت های اصیل رخ میدهد به عنوان نمونه اگر مهارت نقشه خوانی در زمین واقعی آموخته شود از زمانی که بر روی کاغذ آموخته میشود دقیق تر و قابل استفاده تر است.
یکی از یادگیری های مهم مربوط به فعالیت های اصیل یادگیری مبتنی بر ر مسئله است. در این روش یادگیری موقعیت های حل مسئله واقعی مورد استفاده قرار میگیرند و یادگیرندگان به طور گروهی در شرایط واقعی زندگی به حل مسائلی میپردازند که یک راه حل واحد ندارند. به عنوان مثالی برای یادگیری مبتنی بر مسئله مورد زیر را از کتاب روانشناسی پرورشی تألیف وولفلک،نقل میکنیم مسئله ای که به دانش آموزان پایه های هفتم و هشتم یکی از مدارس ایلینویز آمریکا داده شد این است: درباره محل دفع زباله های اتمی ناحیه ما چه اقداماتی باید صورت پذیرد؟ دانش آموزان خیلی زود فهمیدند که این مسئله واقعی مسئله ساده ای نیست. دانشمندان درباره خطرات ناشی از آن نظرهای متفاوتی ارائه میدادند. فعالان محیط زیست خواستار برچیده شدن آن بودند هر چند که به قیمت ورشکست شدن شرکت مربوط و بیکار شدن تعداد زیادی از افراد محلی تمام میشد بعضی از اعضای مجلس ایالتی خواستار انتقال مواد از آنجا بودند اگرچه دفع این مواد سمی در هیچ جای کشور مجاز نبود دانش آموزان نقش دانشمندان، تاریخ دانان پزشکان و هر کس دیگری را که میتوانست سهمی در حل مسئله داشته باشد پذیرفتند.
در این تکلیف یادگیری انگیزش دانش آموزان در سطح بسیار بالایی بود زیرا درک کرده بودند که مسئله مربوط به خود آنان است. پیروان همۀ نظریه های سازنده گرایی معتقدند که بهتر است یادگیری در محیط های دنیای واقعی و اصیل صورت پذیرد. دولیتل میگوید برای سازنده گرایی شناختی [ روانشناختی] تجارب اصیل از آنجا ضروری اند که فرد میتواند یک بازنمایی درست از دنیای واقعی بسازد نه یک دنیای ساختگی برای سازنده گرایان اجتماعی و رادیکال اهمیت تجارب اصیل از آن جهت است که فرد می تواند ساخت های ذهنی ای بسازد که در موقعیت های معنی دار قابل پذیرش اند.
2. محتوا و مهارت ها را برای یادگیرنده مربوط و معنیدار سازید.
همه نظریه های سازنده گرایی بر این اندیشه تأکید میکنند که دانش یک نقش انطباقی یا سازگارانه ایفا میکند ،پس اگر قرار باشد که دانش قدرت سازگاری و کارکرد مفید را در فرد افزایش دهد دانش مورد نظر یعنی محتوا و مهارت ها باید معنی دار و به هدف و موقعیت یادگیری مربوط باشد. معلوم گشته است که وقتی فرد به نوعی دانش احساس نیاز میکند مربوط بودن و معنی داری به افزایش انگیزش می انجامند دولیتل. و سرانجام اینکه تجربه با تکالیف مربوط و معنی دار فرد را به فرایندهای ذهنی اطلاعات ،اجتماعی و تجارب شخصی مورد نیاز برای انجام کار کرد مناسب در محیط عملیاش مجهز میسازند.
3. به یادگیرندگان کمک کنید تا به صورت خودسامان گر در آیند.
یکی از اصول زیربنای رویکرد سازنده گرایی و تار و پودی که نظریه های گوناگون این رویکرد را به هم پیوند میزند این است که یادگیرندگان در ساختن دانش و معنی فعالاند. لازمه این فعالیت ایجاد تغییر در فرایندهای ذهنی و سازمان دادن به تجارب است. برای این منظور یادگیرنده باید به کارکردهای شناختی اش سامان ،بدهد از دانش موجود خود معنی های تازه بسازد و از فرایند ساختن دانش آگاه باشد انجام این کارها به خودسامانی یا خودنظم دهی نیازمند است.
4. از شاگردی شناختی استفاده کنید.
منظور از شاگردی شناختی این است که یادگیرندگان از راه در گیری با تکالیف و مسائل واقعی و اصیل و ضمن همکاری با افراد دارای مهارت بیشتر به یادگیری بپردازند.
5.از آموزش بالا به پایین استفاده کنید.
معلمان پیرو روانشناسی سازنده گرایی بر آموزش بالا به پایین تأکید کنند نه آموزش پایین به بالا در روش بالا به پایین دانش آموزان از تکالیف پیچیده آغاز میکنند از آن به کمک و پس هدایت های معلم به کشف و یادگیری مراحل و جزئیات تکالیف میپردازند. به عنوان نمونه، ابتدا از دانش آموزان خواسته میشود تا انشاء نوشتن را یاد بگیرند و پس از آن دیکته کلمات دستور ،زبان و علامت گذاری را می آموزند در مقابل در روش پایین به بالا، ابتدا مهارت های ساده و پایه مانند دیکته کلمات ،دستور ،زبان و علامت گذاری آموزش داده می شود، پس از آن دانش آموزان انشاء نوشتن را یاد می گیرند.
6. از سنجش تکوینی استفاده کنید.
همه نظریه های سازنده گرایی بر این باور اصرار می ورزند که رسیدن به دانش و درک و فهم یک فرایند مستمر است که شدیداً تحت تأثیر دانش قبلی یادگیرنده است. بنابراین برای در نظر گرفتن سطح درک و فهم یادگیرنده در فرایند یادگیری و آموزش معلم باید مرتباً یادگیری و دانش فرد فرد دانش آموزان را سنجش کند به این روش سنجش تکوینی میگویند زیرا در آن به تکوین یا شکل گیری یادگیری دانش آموز کمک میشود چنان که در فصل ۱۸ در بحث از روش سنجش تکوینی خواهید دید سنجش تکوینی ضرورتاً یک سنجش رسمی یعنی آزمون و امتحان نیست، بلکه سنجش های غیر رسمی مانند بحث های موردی با دانش آموز ارتباط های چهره ای مشاهده دانش آموز در ضمن انجام کار و مانند اینها نیز میتوانند نتایج قابل استفاده ای از چگونگی پیشرفت دانش آموز در اختیار معلم بگذارند .
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.